Wprowadzenie:
Jama ustna jest wyjątkowym miejscem w ludzkim ciele, które podlega wielu różnym czynnikom zewnętrznym. Wśród nich obecne są również substancje o znacznym potencjale utleniającym i zdolności generowania wolnych rodników tlenowych. Brak równowagi pomiędzy powstawaniem reaktywnych form tlenu (RFT), a zdolnościami antyoksydacyjnymi organizmu jest nazywany stresem oksydacyjnym. Organizmy bronią się przed toksycznym działaniem RFT za pomocą układu antyoksydacyjnego. Ważnym elementem ekosystemu jamy ustnej jest ślina. Ocena wskaźników stresu oksydacyjnego w ślinie może stanowić narzędzie do diagnozowania, monitorowania i leczenia niektórych chorób ogólnoustrojowych oraz schorzeń w obrębie jamy ustnej. Obecność protez, szczególnie rozległych protez płytowych oraz protez całkowitych, może powodować reakcję patologiczną organizmu na obecność ciała obcego.

Cel pracy:
Ocena wpływu posiadanych uzupełnień protetycznych na stężenie TAC i TOS w ślinie mieszanej użytkowników osiadających protez ruchomych.

Materiał i metody:
Badania przeprowadzono wśród pacjentów Akademickiego Centrum Stomatologii w Bytomiu. Do badania zostali zakwalifikowani pacjenci noszący protezy całkowite oraz częściowe. Po badaniu stomatologicznym pobrano ślinę metodą absorpcyjną. Badanie przeprowadzono w godzinach porannych, a pacjenci zostali poproszeni o powstrzymanie się od zabiegów higienicznych, a także od jedzenia i picia, co najmniej godzinę przed pobraniem śliny. Bezpośrednio przed badaniem pacjenci przepłukiwali usta wodą dejonizowaną. Tampon trzymano w ustach przez 10 min. Po pobraniu próbki materiał natychmiast odwirowywano przez 5 minut przy 2000 x g. Próbki zostały następnie zamrożone w temperaturze -80°C do czasu dalszych badań. W odwirowanej ślinie oznaczono stężenie TAC i TOS.

Wyniki:
Uzupełnienia protetyczne istotnie wpływają na poziom całkowitego stanu oksydacyjnego (total oxidant status TOS), który jest niższy u użytkowników protez a szczególnie protez całkowitych.

Wnioski:
Obecność protez płytowych osiadających wpływa na układ antyoksydacyjny śliny.